پیش نوشت: به Brain  و تصاویر پزشکیش علاقه زیادی دارم. هرچند دانسته هایم در مورد آن زیاد نیست و کلاسها و آموزشهای دانشگاهی آنقدر جذبم نکرد تا پیگیر آن شوم، دلیل دیگرش البته، اهمال کاری خودم بوده.

امیدوارم اینجا بیشتر یاد بگیرم.

برای درک بیشتر، ابتدا بهتر است لایه های مغز را بشناسیم؛

 و اصطلاحات مربوط به خونریزی ها را بدانیم؛

EDH: Epi Dural & Extra Dural Hemorrhage 

SDH: Sub Dural Hemorrhage

(ICH: Intra Cranial Hemorrhage (IPH: Inta Paranshimal Hemorrhage 

IVH: Intra Ventricular Hemorrhage

SAH: Sub Arachnoid Hemrrhage

 ♦ در خونریزی حاد،در تصاویر CT scan، خونریزی به صورت hyperdense و به رنگ روشن دیده میشود، به این دلیل که مولکول هموگلوبین، اشعه X را جذب میکند. 

شکل زیر مربوط به خونریزی حاد اپی دورال و هایپردنس شدن محل خونریزی است:

♦هایپردنس، ایزودنس و هایپودنس سه فاز خونریزی میباشند.

♦هرچه از زمان خونریزی بگذرد، حالت هایپردنس از بین خواهد رفت و به ایزو دنس، سپس به هایپودنس نزدیک میشود.

در CT، دانسیته خون در عرض چهار روز تا دو هفته به دانسیته ی خود مغز نزدیک میشود.البته این زمان بستگی به میزان خونریزی دارد. حدود یک هفته بعد از خونریزی، خون در مغز، به حالت ایزو دنس دیده میشود.

شکل زیر مربوط به سه فاز هایپردنس، ایزو دنس و هایپو دنس شدن خون در مغز است؛

* در مورد خونریزی اپی دورال یا EDH؛

- به حالت عدسی شکل یا محدب (convex) در بالای کورتکس مغز دیده مشود.

- از سوچورها و شکافها عبور نمیکند.

- عامل اصلی این خونریزی در 85% موارد، پارگی شریان مننژ میانی است و کمتر پیش می آید این نوع خونریزی وریدی باشد.

- اگر سریعا درمان شروع شود احتمال وقوع مرگ کمتر از 20% است.

◊عدد سی تی در تصاویر هایپردنس بالاست.(عدد سی تی در خونریزی حاد 90-60 است.) در محلهای هایپودنس خون جذب شده و دانسیته ی آن از بافتهای مجاور کمتر است و CT Number پایینتر است.

*در مورد خونریزی ساب دورال یا SDH؛

- خونریزی داسی شکل یا هلالی (concave)

- میتواند بین مغزی یا تنتوریم دیده شود.

- در محل بین سوچورها یا شکافها دیده میشود که میتواند به عنوان یک عارضه ی حاد یا تاخیری دیده شود، در هر دو حالت میتواند به علت پاره شدن عروق سطحی یا ارتباطی باشد. 

- SDH حاد بیشتر به دنبال صدمات فشاری است که باعث مرگ 80 %-60 % بیماران با صدمات شدید میشود.

- در خونریزی ساب دورال که قابل تشخیص نیست،میتوان از ماده حاجب استفاده کرد.

- از مشخصه های بارز این خونریزی، رد نشدن از خط وسط به طرف مقابل است.

شکل بالا مربوط به خونریزی حاد ساب دورال است.

شکل زیر مربوط به خونریزی مزمن ساب دورال است.

 

* این مطالب و تصاویر را از فایل تکنیکهای سی تی اسکن استاد جمیل عبدالمحمدی، وبلاگ دنیا رادیولوژی، سایت ایستگاه پرستاری، سایت D.r Arun L.Naik و بعضی دیگر از سایتهای انگلیسی و پاورپوینتی که نام تهیه کننده ی آن ذکر نشده، گردآوری کرده ام.

در یک فرصت دیگر ادامه اش را خواهم نوشت.